In ‘Over de vertroosting der wijsbegeerte’ geeft de Romeinse auteur Boëthius (480-524) een heldere beschouwing van de filosofie, die maar weinig troost biedt tegen de grillen van het lot. Het is een korte, levendige tekst waarin poëzie en proza elkaar afwisselen.

Vandaag zou Ulrich Beck tachtig zijn geworden. De Duitse socioloog (1944-2015) introduceerde de term ‘risicomaatschappij’: juist doordat we de wereld steeds verder onder controle krijgen, raken we meer in de ban van mogelijke rampen die ons bedreigen.
filosofie.nl/ulrich-beck-he…

Op dit moment vinden er wereldwijd protesten plaats van studenten en medewerkers die eisen dat hun universiteiten de banden met Israël verbreken. Moeten academies politiek stelling nemen in zulke gepolariseerde discussies
filosofie.nl/moreel-dilemma…

De vraag bij grensoverschrijdend gedrag is niet of het voorval heeft plaatsgevonden, schrijft Denker des Vaderlands Marjan Slob, maar wie zijn licht erover mag laten schijnen. ‘Het is een strijd om definitiemacht.’
filosofie.nl/grensoverschri…

Populistische leiders hebben een negatieve invloed op de economie, stelt Duits onderzoek. Maar wat is een populist, vraagt politiek filosoof Stefan Rummens zich af. ‘Ben je al een populist als je het volk probeert aan te spreken?’
filosofie.nl/alternatieve-f…

Komende zaterdag wordt de Hypatiaprijs uitgereikt voor het beste filosofieboek geschreven door een vrouw. Wie zijn de kanshebbers?
filosofie.nl/wie-wint-de-hy…

Is het feminisme een denkrichting of een emancipatiebeweging? Allebei, laat els kloek zien in het handzame boekje ‘Elementaire Deeltjes 83. Feminisme’. Aan de ongelijkwaardige behandeling tussen man en vrouw liggen ook filosofische ideeën ten grondslag.

Vandaag zou de Hongaars-Joodse filosoof Ágnes Heller 95 zijn geworden. In haar lange leven ontdekte Heller (1929-2019) ‘de menselijke oerzonde’: het verlangen om een ideale samenleving te scheppen. ‘Vooruitgang is een illusie.’
filosofie.nl/agnes-heller-h…

Hoe gewoon is het menselijk gewoon? Coen Simon en Bianca Sistermans kijken eens goed in woord en beeld. Dit keer: snacken. ‘In de buurt van het culinaire is het ordinaire nooit ver weg.’
filosofie.nl/snacken/?utm_m…

We leven in het ‘Calamiteitperk’, volgens cabaretier en filosoof Tim Fransen. We hebben het beter dan ooit, maar leven met ongekende gevaren. ‘Kennis, wetenschap en technologie helpen ons niet vanzelf steeds verder vooruit.’ Maar we denken van wel.
filosofie.nl/tim-fransen-on…

Niet de mens, maar de wereld vormt het hart van de politiek, volgens filosoof Dirk De Schutter. Hij schreef een boek over het behoud van de wereld.
filosofie.nl/de-wereld-is-o…

De redactie signaleert elke maand de boeken die filosofisch het meest opvallen. Dit keer: van Nietzsches notities tot de zin van ziekte.
filosofie.nl/boekenkast-mei…

Willem Jan Otten schrikt op uit gedachten en verruilt de ene realiteit voor de andere. Een shortread over de werkelijkheid van denken.
filosofie.nl/waar-ben-je-al…

Maak werk van je onwetendheid, spoorde Cusanus (1401-1464) aan. Alleen door de grenzen van het menselijk kenvermogen te erkennen, kun je het aardse ontstijgen. De filosoof en kardinaal hield er verrassend moderne ideeën op na.
filosofie.nl/cusanus-de-kat…

Zorgen voor je kind draait om nabij zijn én om afstand houden, schrijft filosoof en moeder Jannah Loontjens. Hoe vind je daarin balans?
filosofie.nl/goed-genoeg-op…

De Ierse schrijver en dichter Samuel Beckett waardeerde waanzin niet als iets negatiefs. ‘Gekte’ kan namelijk ook staan voor de uniciteit waarmee we allemaal ter wereld komen. Door de maatschappij en de invloed van anderen om ons heen verliezen we echter deze authentieke waanzin.

We voelen geen afgunst omdat het ons aan iets ontbreekt, schrijft filosoof Rob Compaijen, maar omdat we denken onder te doen voor de ander. ‘Het is onvermijdelijk dat we onszelf met anderen vergelijken.’
filosofie.nl/wat-maakt-afgu…

Wat antwoorden denkers van onze tijd op de vier grote vragen van Immanuel Kant? Dit keer: stand-upcomedian Micky Overman (1989) over humor. ‘Je kunt van tevoren niet weten of iets grappig is.’
filosofie.nl/micky-overman-…

Als er een prijs bestond voor meest nietszeggende opmerking, dan maakt ‘nee hoor, ik ken iemand die…’ volgens Elke Wiss een goede kans.
filosofie.nl/nee-hoor-ik-ke…

Filosofie is makkelijker als je denkt. Maar is denken ook veranderen? Leer zelf denken over verandering en verwonder je over vragen als: kan bestaan zonder verandering? Bestaat zekerheid als alles verandert? En kan iemand veranderen en dezelfde blijven?
filosofie.nl/filosofie-is-m…